Hoe kunnen fondsen hun maatschappelijke impact vergroten en verduurzamen
Op 26 October 2022 kwam mijn boek ‘Filantropie terug naar de Tekentafel’ uit bij WalburgPers. Het is een interessant inkijkje in de fascinerende wereld van filantropie: privaat geld voor publieke doelen. Filantropie kan en moet nooit de rol van de overheid overnemen. Filantropie heeft juist een adequaat functionerende overheid nodig, maar wel een overheid die het private geven stimuleert en beseft dat zij geen monopolie heeft op het algemeen belang. De overheid moet beseffen dat filantropie geen speeltje is voor de rijken maar een systeemvereiste in een democratische rechtsorde.
Praktische toekomstagenda voor fondsen en filantropen
In mijn praktijk als adviseur van families en bedrijven die privaat geld inzetten voor de maatschappij via donaties, maatschappelijke investeringen en het aanbieden van kennis en netwerken, zag ik dat de pionnen werden verzet. Covid-19 was een ontwrichtende factor die maakte dat fondsen en filantropen minder restricties gingen verbinden aan hun donaties. Ook besloten zij om meer expliciet rekening te houden bij hun donaties en maatschappelijke investeringen met de gevolgen voor klimaat, natuur en omgeving. Een andere prangende vraag, die regelmatig naar voren kwam in discussies met fondsen en filantropen was: geven we van ons filantropisch vermogen (de zogenaamde ‘endowment’) alleen het behaalde rendement uit aan goede doelen? Immers op deze manier kunnen we de reële koopkracht van dit vermogen intact houden en over 50 of 100 jaar nog steeds – voor inflatie aangepast – hetzelfde bedrag inzetten voor het publieke belang. Of….zou men nu, in een tijd van grote maatschappelijke uitdagingen, niet meer dan het behaalde rendement moeten uitgeven en daarmee moeten accepteren dat het stamvermogen wellicht wat terugloopt? Om het scherp te stellen: overleeft de planeet met al haar kwetsbaarheden de ‘perpetuity’ van private vermogens wel?
Al deze vragen en vele andere werden al besproken voor dat Covid-19 ons trof maar deze disruptor is wel een katalysator geweest in dit filantropische debat.
Het uitdragen van de toekomstagenda
Net zo belangrijk als het schrijven van mijn boek is het uitdragen van de belangrijkste boodschappen om zo fondsen en filantropen te inspireren tot zelfreflectie. Sinds het boek uit is heb ik op een reeks van platforms bij banken, brancheorganisaties, boekwinkels en fondsen, de onderwerpen uit mijn boek kunnen presenteren en toelichten. Op 29 October 2022 stond er een groot interview met mij in de NRC onder de titel ‘Fondsen, durf je vermogen uit te geven’. In het komende jaar staan meer bijeenkomsten gepland en ook zal ik gaan werken aan een internationale versie en dat is uiteraard geen vertaling van de Nederlandse versie.
Meer dan ooit is zelfreflectie nodig
Mijn boek wil een toekomstagenda bieden voor de broodnodige discussie, die fondsen en filantropen zouden moeten hebben met zichzelf: zelfreflectie is nodig en belangrijk. Belangrijk omdat filantropie steeds meer gedwongen wordt haar toegevoegde waarde voor de samenleving duidelijk te maken nu zij steeds meer in beeld komt als maatschappelijke kracht die bijdraagt aan het oplossen van kleine en grote problemen.
Filantropie is van strategische waarde voor cultuur, armoedebestrijding, gezondheidszorg, vrije pers, internationale solidariteit. Maar er is ruimte voor verbetering, zelfreflectie, durf en ook bescheidenheid. Hoewel primair gericht op de bestuurders en toezichthouders in de fondsenwereld, richt dit boek zich ook op maatschappelijke organisaties die fondsen willen benaderen met verzoeken tot samenwerking. Bent U geïnteresseerd en wilt U meteen bestellen, klik dan op onderstaande knop.
